UG Proszowice - proszowice.pl

17 sierpnia 2022 roku minęło 78 lat od zestrzelenia Liberatora EW248P Południowoafrykańskich Sił Powietrznych (SAAF), niosącego pomoc Powstaniu Warszawskiemu. Jednocześnie przypada 30 lat od wmurowania tablicy na ścianie szkoły w Ostrowie, upamiętniającej to wydarzenie.

Dyrektor Szkoły Podstawowej im. Lotników Alianckich w Ostrowie Anna Kotyza wraz ze społecznością szkolną i rodzicami zorganizowała uroczystość, aby oddać hołd poległym. Pomimo wakacji w spotkaniu wzięli udział nauczyciele, uczniowie, przedszkolaki a nawet druhny z Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej w Ostrowie. Swoją pomoc okazały także panie z KGW w Ostrowie, prezes OSP Ostrów Albert Maj i komendant Gminny ZOSP RP Andrzej Olender.

• Uczniowie przypomnieli przebieg tragicznych wydarzeń, głos zabrał burmistrz GiM Proszowice oraz historyk Henryk Pomykalski. Przed tablicą zostały złożone kwiaty i zapalone znicze.

• Wieczorem i w nocy z 16 na 17 sierpnia z Włoch do Polski wystartowało 18 maszyn: 5 bombowców polskich, 13 RAF i SAAF. 15 samolotów dokonało zrzutów w rejonie Kampinosu. Rajd poniósł ciężkie straty, do bazy nie wróciły do bazy 2 załogi polskie, 3 SAAF i 1 RAF.
• Południowoafrykański Liberator EW-248 “P” z 31 Dywizjonu SAAF, (pilot maj. I. J. M. Odendaal), wyruszył w misję 16 sierpnia 1944 roku, krótko po godzinie 19.00. Wchodził on w skład 31. Dywizjonu South African Air Force (Siły Powietrzne Afryki Południowej). Samolot jako jeden z grupy sześciu maszyn wyleciał z lotniska pod Foggią z materiałami dla Armii Krajowej, które miał zrzucić w rejonie Puszczy Kampinoskiej, aby wesprzeć walczących powstańców warszawskich.
• Do lotu zgłosili się ochotnicy. Najmłodszy w załodze Liberatora był strzelec chor. John A.G. Steel, mający ledwie 18 lat. Zgłosili się jeszcze: drugi pilot por. Johannes J.C. Groenewald, nawigator por. Bernard T. Loxton, radiooperator por. Arthur J. Hastings oraz strzelcy pokładowi por. Thomas T. Watson i chor. Jacobus B. Erasmus, wszyscy rodem z Południowej Afryki. Ostatnim członkiem załogi był bombardier, sierż. G.T. Robinson, dokooptowany z Królewskich Sił Powietrznych (Royal Air Force – RAF).
• Liberator (po wykonaniu zrzutu? w czasie powrotu?) został zestrzelony po długiej walce przez nocnego myśliwca. Liberator EW248 Maj. Odendaala z 31 Dywizjonu został, według załogi Lt. Rautenbacha, zaatakowany kilka minut po północy koło Klimontowa przez niemieckiego nocnego myśliwca- był nim Lt. Gustav Francsi z 1./NJG100.
• Płonący samolot rozbił się we wsi Ostrów, szczątki spadały też na pograniczu Kadzic i Klimontowa. Na spadochronie ocalił życie drugi pilot Lt. J.J.C. Groenwald, który trafił do oddziału AK. 7 członków załogi zginęło. Zostali pochowani niedaleko miejsca rozbicia się wraku. Po wojnie ciała ekshumowano i przeniesiono na cmentarz wojskowy do Krakowa.