Zapraszamy do wzięcia udziału w kweście na odnowę zabytkowych grobowców znajdujących się na cmentarzu parafialnym w Proszowicach.
- 30 października 2022 r.: 10:00 - 16:00
- 1 listopada 2022 r.: 8:00 - 16:00
Organizator: Komitet Społeczny Odnowy Zabytkowych Grobowców w Proszowicach.
Link do profilu Facebook: Komitet Społeczny Odnowy Zabytkowych Grobowców w Proszowicach
Efekty pierwszej Kwesty na cmentarzu w Proszowicach
W dniach 31 października i 1 listopada 2021 roku, na cmentarzu parafialnym w Proszowicach, odbyła się pierwsza kwesta na rzecz ratowania zabytkowych nagrobków. Organizatorem kwesty był Komitet Społeczny Odnowy Zabytkowych Grobowców w Proszowicach przy poparciu inicjatywy przez proboszcza parafii w Proszowicach, ks. Jana Zwierzchowskiego. Kwesta została przychylnie przyjęta przez osoby odwiedzające w tych dniach proszowicką nekropolię, a ta aprobata przełożyła się na uzbieranie przez liczną grupę kwestujących 15 088,37 złotych oraz 7 koron duńskich, 60 forintów i 3 euro.
Zgromadzone fundusze pozwoliły na zabezpieczenie, specjalnym preparatem, przed dalszym niszczeniem bezimiennego (na tę chwilę nie udało się odczytać tablicy) pomnika tzw. „Matki Boskiej z jedną gwiazdką”, który znajduje się nieopodal grobowców rodzinny Gostkowskich.
Przede wszystkim odrestaurowano figurę z tzw. „Matką Boską Cygańską”. W trakcie prac wykonywanych na cmentarzu, z powodu przechylenia pomnika, podjęto decyzję o rozpoczęciu prac ziemnych. Ich celem było wyrównanie figury oraz zabezpieczeniu podłoża przed ewentualnym zapadnięciem, bądź przechyleniem, co mogłoby się skończyć trwałym uszkodzeniem pomnika. Podczas prac odnaleziono zakopaną w ziemi tablicę, która pierwotnie była zamontowana na żeliwnym krzyżu, który stał bezimiennie nieopodal grobowca Ignacego i Barbary Łakomskich. Według odnalezionej tabliczki, pochowany tam został Andrzej Łakomski, ojciec wspomnianego Ignacego. Zarówno tablica jak i krzyż został odrestaurowany.
Dziś trudno ustalić pierwszy pochówek na „nowym” cmentarzu parafialnym w Proszowicach, który został ulokowany na wzgórzu za miastem, przy drodze do Krakowa. Odwiedzając starą część cmentarza, obecnie to południowo-wschodnia część sektora „IX”, można natrafić na kilka pomników świadczących o tym, że powstał on na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych XIX wieku. W tym sektorze, znajduje się okazały pomnik rodziny Zakrzeńskich i Wróblewskich oraz księdza Zawojowicza. Są one jednymi z najstarszych zachowanych pomników na proszowickim cmentarzu.
Odrestaurowana figura „Matki Boskiej Cygańskiej” znajduje się w starej części cmentarza, dokładnie w sektorze IX, rząd 9, grób 7. Dzięki ustaleniom pasjonata historii Proszowic, Wojciecha Nowińskiego, możemy założyć, kiedy powstał pomnik nagrobny Ignacego i Barbary Łakomskich. Za wykonanie odpowiedzialna była pracownia Franciszka Fochtmana, który miał swój zakład w Dąbrowie Górniczej oraz Miechowie. Chociaż nie zachowały się żadne dokumenty wskazujące na czas, kiedy pomnik został wykonany, to możemy się pokusić o uproszczone datowanie bazując na informacjach dotyczących działalności firmy kamieniarskiej Fochtmana oraz datach zgonów małżonków Łakomskich. Według danych metrykalnych Ignacy Łakomski zmarł w roku 1896, natomiast jego żona Barbara w roku 1910. Przedsiębiorstwo Fochtmana zaczęło zaś swoją działalność w roku 1906. Ponieważ zakład ten powstał 10 lat po śmierci Ignacego Łakomskiego, można założyć, że Fochtman nagrobek dla małżeństwa Łakomskich wykonał dopiero po śmierci Barbary Łakomskiej w grudniu 1910 roku. Z praktyki wiadomo, że nie ustawia się pomników nagrobnych na świeżych mogiłach - należy zatem przyjąć rok 1911 za najwcześniejszy, kiedy obelisk mógł zostać wykonany i ustawiony na proszowskim cmentarzu.
Komitet Społeczny Odnowy Zabytkowych Grobowców
na Cmentarzu Parafialnym w Proszowicach
