Rekonstrukcja historyczna w Parku Miejskim w Proszowicach upamiętniająca Powstanie Styczniowe
W niedzielne popołudnie 12 maja br. Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach zaprosiło mieszkańców Gminy i Miasta Proszowice na wyjątkowe wydarzenie - rekonstrukcję historyczną połączoną z działaniami edukacyjno - animacyjnymi upamiętniającymi Powstanie Styczniowe.
Na licznie odwiedzających Park Miejski w Proszowicach czekało mnóstwo atrakcji, między innymi:
- Inscenizacja historyczna Powstania Styczniowego - widowisko batalistyczne z udziałem 30 rekonstruktorów, armat czarnoprochowych, efektów pirotechnicznych,
- Wystawa broni i uzbrojenia z epoki, udostępniona do przymierzenia i zdjęć,
- Poligon historyczny, w którym prowadzono gry wojenne,
- Diorama historyczna obozowiska powstańców styczniowych: namioty i wiaty żołnierskie, armata czarnoprochowa, paleniska, repliki oporządzenia i ekwipunku wojskowego,
- Majdan do nauki szermierki,
- Stoisko animacji plastycznych: malowanie, szkic, tworzenie plakatów,
- Warsztaty podpłomyków - stanowisko z piecem na drewno, w którym uczestnicy mogli samodzielnie przygotować podpłomyki,
- Stoisko warsztatów konstrukcyjnych klockami COBI,
- Pokazy kujawiaka, krakowiaka, oberka i mazura,
- Pokaz honorowego pojedynku na szable,
- Prezentacja mody damskiej i męskiej z epoki.
Podczas wydarzenia Senator RP Włodzimierz Bernacki, Burmistrz Gminy i Miasta Proszowice Grzegorz Cichy i Dyrektor CKiW w Proszowicach Małgorzata Płyś wręczyli nagrody i pamiątkowe dyplomy laureatom Konkursu plastycznego pt. „KU NIEPODLEGŁEJ”. Konkurs nie należał do łatwych, ale było o co walczyć! Wszyscy laureaci otrzymali nagrody, każda o wartości 5️00 złotych.
Komisja konkursowa zgodnie z regulaminem przyznała sześć nagród:
W KATEGORII 13-17 LAT
I miejsce
- Nadia Syrowy - Zespół Szkół im. Bartosza Głowackiego w Proszowicach
II miejsce ex aequo
- Oliwia Karczewska - Zespół Szkół im. Bartosza Głowackiego w Proszowicach
- Martyna Meres - Szkoła Podstawowa nr 1 w Proszowicach im. Tadeusza Kościuszki
III miejsce ex aequo
- Emilia Słaby - Zespół Szkół im. Bartosza Głowackiego w Proszowicach
- Piotr Starek - Szkoła Podstawowa nr 1 w Proszowicach im. Tadeusza Kościuszki
W KATEGORII POWYŻEJ 18 LAT
I miejsce
- Aleksandra Orzechowska - Ostrów.
Konkurs oraz wydarzenie dofinansowano ze środków Biura „Niepodległa” w ramach Programu Dotacyjnego „Powstanie Styczniowe 1863-1864”.
Wystawa prac konkursowych będzie miała miejsce w holu Centrum Kultury, w dniach 12.05.-31.05.2024 r.
Źródło: Centrum Kultury i Wypoczynku w Proszowicach
Zdjęcia: Aneta Kotyza UGiM Proszowice, CKIW w Proszowicach
Powstanie Styczniowe (22 stycznia 1863 r. – październik 1864 r.)
Powstanie styczniowe – największy i najdłużej trwający zryw niepodległościowy w porozbiorowej Rzeczypospolitej. Powstanie swoim zasięgiem objęło ziemie zaboru rosyjskiego tj. Królestwo Polskie oraz ziemie zabrane (wcielone do Cesarstwa Rosyjskiego), zyskując także poparcie ludności litewskiej i częściowo białoruskiej.
Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 roku, wcześniej niż pierwotnie zakładali organizatorzy, ze względu na „brankę” (czyli pobór do carskiego wojska) rozpoczętą na polecenie Aleksandra Wielopolskiego naczelnika rządu cywilnego Królestwa Polskiego, który chciał w ten sposób zapobiec wybuchowi powstania. W tym celu sporządzono specjalne listy zwierające nazwisko osób podejrzanych o organizację powstania, dotychczasowo „branka” odbywała się poprzez losowanie. Powstanie wybuchło w bardzo trudnym momencie, kiedy jeszcze nie wszystko zostało odpowiednio zorganizowane, a wojska rosyjskie zwiększyły swoją liczebność na terenie Królestwa Polskiego.
Łącznie podczas trwania powstania w walkach wzięło udział ponad 200 tysięcy osób głównie z rodzin szlacheckich, ale także przy mniejszym lub mniejszym zaangażowaniu chłopów i mieszczaństwa. Na Litwie właściwej, Żmudzi i zachodniej Białorusi zryw przybrał charakter masowy, angażując nie tylko Polaków, lecz również Litwinów i część Białorusinów. W jednym momencie siły powstańcze liczyły maksymalnie 30 tysięcy uczestników. Powstanie miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono około 1200 bitew i potyczek.
Pomimo, że powstanie wybuchło przedwcześnie, początkowo udało się odnieść kilka znaczących sukcesów. Jednak po zorganizowaniu się armii rosyjskiej i zwiększeniu jej liczebności, powstanie zaczęło chylić się ku upadkowi. Dużym ciosem zadanym powstańcom było uwłaszczenie chłopów w lutym 1864 roku przez cara Aleksandra II. Chłopi mając gwarancje od władz rosyjskich zaprzestali wspierania powstania. Ostatecznie upadło jesienią 1864 roku. W walkach poległo około 10-20 tys. powstańców, około 1 tys. zostało straconych przez władze rosyjskie, blisko 40 tys. skazano na katorgę lub zesłanie na Syberię, a ponad 10 tys. wyemigrowało z kraju.
Powstanie styczniowe pomimo klęski militarnej, odniosło jednak korzyści polityczne. Udało się wyhamować prowadzoną przez Wielopolskiego i jego stronników politykę ugody wobec rosyjskich zaborców, ugodowcy utracili także poparcie społeczne. Dzięki powstaniu udało się uzyskać korzystniejsze warunki uwłaszczenia chłopów niż miało to miejsce w pozostałych zaborach czy w etnicznej części. Korzystniejsze uwłaszczenie chłopów kolejnych dekadach przełożyło się na wzrost gospodarczy, przemysłowy i demograficzny. Natomiast pamięć o powstaniu ożywiała nastroje patriotyczne w społeczeństwie, co wpływało na zachowanie polskiego języka, kultury i sztuki.
W tym roku obchodzić będziemy 160 rocznicę upadku powstania styczniowego.
Tekst: Michał Minior UGiM Proszowice
