Sołtys: Maria Percik
Rada Sołecka: Marek Łąkas, Robert Sowa, Bożena Spiecha
Czajęczyce w liczbach:
Liczba mieszkańców: 198
Powierzchnia: 242,81 ha [2,43 km2]
Gęstość zaludnienia: 81 os/km2
[dane z 2021 r.]
Historia sołectwa
Czajęczyce (do 2012 Czajęcice) - wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, w gminie Proszowice. Oddalona jest około 13 km na wschód od miasta Proszowice. W latach 1975 - 1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Podobnie jak Ciborowice, jest to również wieś założona w XIV wieku na co wskazywać może końcówka -ice/yce (nie należy jednak uznawać tego za zasadę mogącą mieć zastosowanie do każdej nazwy miejscowości). Jednakże tym razem ustalenie pochodzenia nazwy nie jest możliwe. Może wiąże się z faktem zlokalizowania jej (przyczajenia się – od czaić się) pomiędzy dwoma starszymi wsiami: Bobinem i Koczanowem – zapewne w miejscu lasu czy puszczy, która oddzielała kiedyś te dwie osady. Wieś ta – podobnie jak poprzednio opisane – jest zlokalizowana wzdłuż traktu o bardzo starej tradycji. Biegnie on równolegle do rzeki Szreniawy. Dzisiaj jest to droga będąca pod opieką Zarządu Dróg Powiatowych w Jakubowicach.
W stosunku do tej drogi biegną prostopadle ulice gminne: trzy w kierunku północnym i dwie w kierunku południowym. Jedna z tych dwóch ostatnich dróg prowadzi do młyna wodnego. Wieś ma doskonale zachowane granice z dawnych czasów. Wskazuje na to ich lokalizacja, która jest zgodna z zasadami wyznaczania granic w przeszłości (wzdłuż cieków wodnych, w granicy wododziałów czy po krawędzi grzbietów wzgórz). Równie interesujący jest układ pól uprawnych.
Dawna wieś (osada) znajdowała się przy dzisiejszej drodze w stronę młyna, gdzie znajdował się dwór właścicieli ziemskich. W wyniku komasacji majątków chłopskich, domy zaczęły powstawać przy dzisiejszej drodze gminnej. Nieopodal lasu, znajduje się cmentarz zmarłych w czasie epidemii cholery w XIX wieku. W następnych latach we wsi uruchomiono drewniany młyn wodny, następnie przebudowany na murowany. W latach okupacji niemieckiej, wielu ludzi pomagało partyzantom. Ludność wsi wraz z nadejściem frontu chroniła się w pobliskich Biskupicach.
W sąsiedztwie głównej drogi pola ułożone są prostopadle do historycznego traktu, a w części północnej wsi równolegle. To nasuwa myśl, że wieś ma zachowany do dzisiaj swój pierwotny układ pól – związany z uprawą trójpolową.
Obecnie zamieszkuje ją 192 mieszkańców (dane z 2021 roku), w maju 1995 roku było ich 246, w styczniu 2005 roku liczba ta wyniosła 231, natomiast w 2011 roku – 223 mieszkańców.
Wieś ma charakter ulicówki z paroma odnogami. W pobliżu znajduje się las oraz rzeka Szreniawa. Wieś jest skomunikowana z Proszowicami oraz Krakowem.
W 2012 roku, na powtórny wniosek Burmistrza Miasta i Gminy Proszowice, oficjalnie zmieniono nazwę wsi z Czajęcice na Czajęczyce, ponieważ nowa nazwa była powszechnie stosowana, mimo że nie jest poprawna etymologicznie.
Źródła:
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Czaj%C4%99czyce
- https://www.polskawliczbach.pl/wies_Czajeczyce
- Opracowania znajdujące się w zasobach UGiM Proszowice
